Door Ruud Stoeten
“De paardenmarkt en Wijchen, die horen bij elkaar.” Burgemeester Hans Verheijen zegt het met enige trots in zijn stem voor de camera van de Maas en Waalse documentairemaker Jos Kruisbergen. De markt rondom het mooie oude kasteel en op het marktplein heeft een eeuwenlange historie. Uiteindelijk werd gebroken met die jaarlijkse traditie, maar in de jaren-tachtig van de vorige eeuw pakte een stel fanatiekelingen de draad weer op.
En het werd een succes, zo blijkt uit de minidocumentaire van Jos Kruisbergen, die te zien is op de website www.2bg.nl van Tweestromenland in Beeld en Geluid. Op de ochtend van 13 oktober moest de filmkunstenaar vroeg uit de veren om erbij te zijn: bij de opbouw van de markt, de 35e sinds de wederoprichting. Straten werden afgesloten, kramen in elkaar gezet, dieren aangevoerd en uitgeladen.
Op deze dag worden er niet alleen paarden aan het publiek gepresenteerd. In de film komt een heel beestenspul voorbij: schapen, geiten, ezels, pony’s, een kalfje en zelfs gedresseerde roofvogels.
FOTO: Jos Kruisbergen
Paarden
En dus ook paarden. Véél paarden. Sommige wachten op een koper, andere zorgen voor vertier. Ze trekken landauers en andere koetsen of platte wagens. Of draven met in hun kielzog huifkarren vol blije meerijders. Massa’s hoeven klotsen over het asfalt voor tochtjes door het centrum, rond het kasteel en bij de feestelijke wentelwiekende molen.
De markt barst haast uit z’n voegen met een onuitputtelijke reeks traditionele activiteiten. “Tradities zijn belangrijk”, zegt de burgemeester. Want wie kent ze nog, de ouderwetse melkbussen en karntonnen, spelletjes als ringsteken en al die oude ambachten?
Boek
Manege De Prinsenbankhoeve is er met een hele kudde pony’s waarop jonge marktbezoekers een ritje mogen maken, bijgestaan door een vrolijke stoet paardenmeisjes. Ook Guus van Heck loopt er rond; hij vertelt over zijn pas uitgekomen boek over de historie van de Wijchense paardenmarkt. De documentaire laat nog even een stel stoere beelden zien uit die jaren van weleer.
Theo Verheijen vertelt hoe hij zich destijds samen met Paul Rutjes bezig heeft gehouden met de wederoprichting van de paardenmarkt. En zo kon het gebeuren dat burgemeester Verheijen de 35e versie van het feest opende door het hijsen van de gemeentevlag. Die barstte vervolgens los met onder meer volksdansen, het beklimmen van antieke tractoren en een oeroude brandweerwagen en het kuieren langs rijen kraampjes met vooral boerenspullen.
En ook het handjeklap kon beginnen. Want de Wijchense paardenmarkt is zeer zeker niet alleen een toeristische attractie; het is ook een echte markt. Met echte handel.
